inaczej służebności. Były to uprawnienia przysługujące chłopskim posiadaczom ziemi do ograniczonego
korzystania z pobliskich lasów, łąk i pastwisk - pierwotnie królewskich lub dworskich - w późniejszych czasach państwowych lub prywatnych. Uprawnienia takie były oparte na zwyczajach, umowach ustnych lub dokumentach. Z czasem uprawnienia te były ograniczane w celu ochrony lasu i w związku z wprowadzaniem racjonalnej gospodarki leśnej. Serwituty zostały zlikwidowane pod koniec XIX wieku.