Armia Polska w ZSRR
Historia Polski klp.pl klp.pl Lektury Analizy i interpretacje Motywy literackie Epoki
30 lipca 1941 roku podpisano układ polsko-radziecki o współpracy i wzajemnej pomocy (układ Sikorski-Majski - podpisany przez premiera Sikorskiego i ambasadora sowieckiego w Londynie – Majskiego). 14 sierpnia 1941 roku podpisano w Moskwie polsko-radziecką umowę wojskową na podstawie której możliwe było rozpoczęcie formowania Armii Polskiej w ZSRR pod dowództwem generała Władysława Andersa.

Początkowo zakładano utworzenie oddziałów liczących trzydzieści tysięcy żołnierzy. Armię, na podstawie specjalnej amnestii, zasilili głównie Polacy wzięci do niewoli w 1939 roku i przetrzymywani w sowieckich łagrach. W październiku 1941 roku liczba żołnierzy w punktach zbiorczych (Buzułuk, Tock, Tatiszczewo) wynosiła około 41 tysięcy. Trudności stanowiło zaopatrzenie tworzących się oddziałów, a także kłopoty z dobraniem kadry oficerskiej. W grudniu 1941 roku generał Władysław Sikorski otrzymał w Moskwie zgodę na powiększenie armii do 96 tysięcy żołnierzy liniowych i 30 tysięcy w formacjach pomocniczych. W związku z brakiem jednolitego stanowiska polskich władz i ZSRR (dążenie do wcielenia polskich żołnierzy do Armii Czerwonej, zmniejszenie racji żywnościowych, blokowanie napływu dalszych ochotników), a także staraniami Brytyjczyków o wykorzystanie polskich oddziałów na Bliskim Wschodzie około 70 tysięczne oddziały wojsk polskich w połowie 1942 roku zostały ewakuowane do Iranu i Iraku (wraz z 40 tysiącami cywilów), gdzie utworzyły Armię Polską na Wschodzie. Na początku 1943 roku Józef Stalin podjął współpracę z polskimi komunistami. W lutym 1943 roku w Moskwie powstał Komitet Organizacyjny Związku Patriotów Polskich, zaczęło ukazywać się pismo „Wolna Polska”, a podpułkownik Zygmunt Berling otrzymał zadanie utworzenia nowych jednostek wojska polskiego w ZSRR. W marcu 1943 roku uformował się w Moskwie Związek Patriotów Polskich, któremu przewodniczyła Wanda Wasilewska i Alfred Lampe. Związek ten postulował utworzenie oddziałów polskich przy Armii Czerwonej, przejął także opiekę nad ludnością polską w ZSRR.

Za zgodą radzieckiego przywódcy - Józefa Stalina - wyrażoną 8 maja 1943 roku, została utworzona Armia Polska w ZSRR. W lipcu 1943 roku sformowano 1. Dywizję im. Tadeusza Kościuszki w Sielcach nad Oką. Na wniosek Komitetu Organizacyjnego Związku Patriotów Polskich dowódcą dywizji został pułkownik Zygmunt Berling. Wzięła ona udział w bitwie pod Lenino w dniach 12-13 października 1943 roku, która miała znaczenie głównie polityczne. W kolejnych miesiącach powstał 1. Korpus Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR, a następnie w marcu 1944 roku 107 tysięczne wojsko przekształcono w 1. Armię Polską w ZSRR. Na jej czele stanął generał Zygmunt Berling, a jesienią 1944 roku generał Stanisław Popławski. Po wkroczeniu na ziemie polskie Armia Polska połączyła się z Armią Ludową tworząc Wojsko Polskie.


  Dowiedz się więcej
1  Polska po II wojnie światowej
2  Opozycja przeciwko rządom sanacyjnym
3  Eksterminacja ludności żydowskiej na terytorium Polski



Komentarze
artykuł / utwór: Armia Polska w ZSRR
Linia



    Dodaj komentarz (komentarz może pojawić się w serwisie z opóźnieniem)
    Linia

    Imię:
    E-mail:
    Tytuł:
    Komentarz: