Podwójna elekcja 1733 roku i wojna sukcesyjna polska

Po śmierci Augusta II Mocnego w lutym 1733 roku nastąpiła kolejna konwokacja. Wbrew ustaleniom Austrii i Rosji polska szlachta stanowczo przeciwstawiała się wyborowi kandydata z zewnątrz, z obcego państwa (dlatego z góry odrzuciła kandydaturę portugalskiego infanta Emanuela). Na sejmie konwokacyjnym został przyjęty wniosek interrexa – prymasa Teodora Potockiego o odrzuceniu wszelkich kandydatów spoza Polski. Prawa zasiadania w sejmie i urzędach publicznych odmówiono protestantom (dysydentom) na fali rosnącej wśród szlachty niechęci do wszystkiego co obce. Naturalną kandydaturą wydawała się osoba Stanisława Leszczyńskiego, na którego zagłosowało większość zebranych posłów (13,5 tysiąca), poparło je ugrupowanie „hetmańskie” i Familia.

Na taki obrót spraw nie mogły zgodzić się Austria i Rosja, dlatego poparły kandydaturę elektora saskiego i syna poprzedniego władcy Fryderyka Augusta II (przy zdecydowanym sprzeciwie Prus, które zerwały przymierze z 1732 roku), udzieliły mu militarnej pomocy (30 tysięczny korpus rosyjski) w październiku 1733 roku i doprowadziły do elekcji przy poparciu zaledwie tysiąca posłów. W kraju wybuchła wojna domowa – wojska rosyjskie opanowały Kraków, gdzie koronowano Augusta III, a następnie oczyściły ze zwolenników Leszczyńskiego niemal cały kraj. Zbrojne wystąpienie sprzymierzonych cesarstw przeciwko Leszczyńskiemu spowodowało wypowiedzenie wojny Rosji i Austrii przez króla Francji Ludwika XV, który jednak liczył wyłącznie na korzyści terytorialne kosztem Rzeszy Niemieckiej i Włoch. Wojna sukcesyjna polska trwała w latach 1733-1735 i zakończyła się przyłączeniem do Francji księstwa Lotaryngii kosztem polskiej sukcesji. Leszczyński jako teść króla Francji otrzymał dożywotni tytuł króla Lotaryngii, gdzie zyskał przychylność poddanych dzięki prowadzeniu światłej, reformatorskiej polityki i mecenatowi. W Polsce wojska saskie i rosyjskie w 1735 roku pokonały skonfederowanych w Dzikowie pod Sandomierzem szlachciców popierających Leszczyńskiego („król Piast”, schronił się w Gdańsku, skąd zbiegł do Prus), a sejm pacyfikacyjny z 1736 roku uznał elektora saskiego za króla Rzeczpospolitej jako Augusta III, zaś uczestnikom konfederacji dzikowskiej przyniósł amnestię. Był to pierwszy w historii Polski przypadek narzucenia wyboru władcy przez obce państwa.

Dowiedz się więcej

1 Polityka wewnętrzna Kazimierza Wielkiego
2 Wojny polsko-tureckie
3 Konstytucje polskie w okresie międzywojennym

Komentarze
artykuł / utwór: Podwójna elekcja 1733 roku i wojna sukcesyjna polska

Dodaj komentarz (komentarz może pojawić się w serwisie z opóźnieniem)

Imię:
E-mail:
Tytuł:
Komentarz:

Historia Polski / Podwójna elekcja 1733 roku i wojna sukcesyjna polska