Reformy „sejmu niemego”

„Sejm niemy” umacniał zasadnicze elementy ustroju Rzeczpospolitej, powodując, że w latach kolejnych nie było szans na naprawę i wzmocnienie kraju w zbrojącej się i absolutystycznej Europie. Na sejmie uchwalono konstytucję przewidującą ograniczone reformy. Wojska saskie zostały zmuszone do opuszczenia polskich terenów, a o losach państwa polskiego miała decydować wyłącznie rodzima szlachta. Polacy nie mieli prawa ingerować w sprawy saskie, zaś ministrowie sascy w sprawy Rzeczpospolitej – związek miał opierać się wyłącznie na unii personalnej. Król zgodził się na nie wszczynanie wojen bez zgody sejmu, a także na zakaz sprawowania urzędów przez cudzoziemców i dysydentów.

Ukrócona została samowola hetmanów - zakaz prowadzenia polityki zagranicznej, odebranie kompetencji skarbowych, zakaz wykorzystywania wojska do celów prywatnych. Wojska tzw. cudzoziemskiego autoramentu wyłączono spod kompetencji hetmanów i przekazano pod dowództwo feldmarszałka saskiego Flemminga. Na sejmie ograniczono samodzielność sejmików, a także zwyczajowe kompetencje senatu. Przewidywano wprowadzenie stałych podatków na armię – w Koronie pogłównego, na Litwie podymnego - która miała liczyć 24 tysiące żołnierzy (w praktyce liczyła 12 tysięcy). Było to bardzo niewiele w porównaniu z liczebnością armii sąsiadów Polski w pierwszej połowie XVIII wieku – Rosji (330 tys.), Prus i Austrii (po ok. 140 tys.).

Po zakończeniu obrad „sejmu niemego” i zakończeniu konfederacji tarnogrodzkiej lata pokoju umożliwiły powolną odbudowę gospodarki, kończąc okres wyniszczających wojen wewnętrznych i zewnętrznych.

Minister Andrzej Osterman* do cara Piotra I o możliwości ingerencji w Polsce
Jestem zdania, że i my powinniśmy postarać się zawczasu nie tylko zerwać jak najprędzej sejm grodzieński, ale też pod ręką wzniecić przeciwko królowi jakąś nową konfederację, nie żałując na to trudu ani pieniędzy. Taka konfederacja zawsze będzie użyteczna dla celów J. Carskiej Mości, chociażby tutaj pokój nie doszedł do skutku, gdyż:
1-o pod tym pretekstem J.C. Mość może zawsze trzymać w Polsce swe wojska,
2-o za pomocą konfederacji zmusi się króla Augusta, by ostrożniej i nie tak publicznie przeciwko nam występował,

strona: - 1 - - 2 -

Dowiedz się więcej

1 Nowoczesne ruchy polityczne na ziemiach polskich
2 Elekcja i polityka zagraniczna Stefana Batorego (1576-1586)
3 Słowianie – pochodzenie i rozwój

Komentarze
artykuł / utwór: Reformy „sejmu niemego”

Dodaj komentarz (komentarz może pojawić się w serwisie z opóźnieniem)

Imię:
E-mail:
Tytuł:
Komentarz:

Historia Polski / Reformy „sejmu niemego”