klp.plPoczątek reformacji w Europie wiąże się z wystąpieniem Marcina Lutra w 1517 roku. Idee luteran zdobyły akceptację w najbliższym sąsiedztwie Polski – w Prusach Krzyżackich (skąd po 1525 roku przedostawała się większość literatury protestanckiej do Polski), na Pomorzu w Brandenburgii oraz na Śląsku. Luteranie między innymi:
- postulowali o głoszenie kazań w języku narodowym, a także wprowadzenie języków narodowych do obrzędów i piśmiennictwa religijnego
- zaprzeczali potrzebie istnienia hierarchii kościelnej,
- krytykowali idee życia zakonnego,
- krytykowali idee sprzedaży odpustów, sakramentów i innych obrzęd ów liturgicznych,
- pragnęli utworzyć „tani” kościół,
- pragnęli zjednoczenia człowieka z Bogiem,
- uważali, że wiara powinna się opierać na akcie chrztu oraz komunii i lekturze Biblii w ojczystym języku.
Od luteranizmu odciągał jednak polska szlachtę jego niemiecki charakter, szczególnie, że trwał okres wzmożonej walki o polski język i kulturę. Także nie była atrakcyjna silna ingerencja państwa w życie wiernych oraz zasada głosząca, że wyznanie panującego jest wyznaniem poddanych. Na niepokoje związane z rozprzestrzenianiem idei protestanckich zareagował Zygmunt I Stary wydając w latach 1520-1540 szereg dekretów antyreformacyjnych, jednak zostały one uznane za sprzeczne z zasadą nihil novi i nie uzyskały aprobaty Sejmu. Mimo starań arcybiskupa Jana Łaskiego idee reformacji zyskiwały wciąż nowych zwolenników, a szlachta katolicka wraz z innowierczą jawie sprzeciwiała się kościelnej jurysdykcji. Sądy duchowne rozstrzygały o odstępstwach od wiary katolickiej, zaborze mienia kościelnego, uchylaniu się od płacenia dziesięcin, a także o sprawach małżeńskich, obyczajowych i spadkowych. W 1548 roku w Polsce schronienie znalazła wygnana z Czech grupa braci czeskich - identyfikujących się z umiarkowanym husytyzmem. Osiedlili się w dobrach możnych Wielkopolskich, którzy oddawali im leżące na terenie ich włości kościoły (m.in. Jakub Ostroróg). Bracia czescy głosili prostotę życia i kultu, utrzymując się z pracy własnych rąk.
strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 -
Dowiedz się więcej
1 Sprawa polska podczas pierwszej wojny światowej
2 Pierwsze próby zjednoczeniowe
3 Pierwsze państwa słowiańskie
2 Pierwsze próby zjednoczeniowe
3 Pierwsze państwa słowiańskie
Komentarze
artykuł / utwór: Reformacja w Polsce w XVI wieku i unia brzeska
Dodaj komentarz (komentarz może pojawić się w serwisie z opóźnieniem)