Panowanie Bolesława Krzywoustego (1102-1138)

Pierwsze lata panowania Bolesława Krzywoustego przypadają na trwanie wojny domowej (1102-1106) ze Zbigniewem (nieślubne dziecko Władysława Hermana). Bolesław opowiadał się za silną władzą książęcą, zaś Zbigniew obiecywał możnym nowe uprawnienia. Ostatecznie zwycięża Bolesław, poparty przez większość możnych i rycerstwa, jednocząc dzielnice, które przypadały Zbigniewowi (Kujawy i Wielkopolskę).

Przegrany Zbigniew wygnany z kraju w 1107 roku usiłuje znaleźć poparcie w Niemczech. Doprowadza to w sierpniu 1109 roku do wyprawy zbrojnej Henryka V na Polskę, pod pozorem obrony praw Zbigniewa, a także z zemsty za wyprawę Bolesława na podległe cesarstwu Czechy. Henryk pragnął przekroczyć Odrę w miejscu gdzie była płytka, jednak przejścia bronił gród polski Głogów, który zasłynął ofiarną obroną rzecznej przeprawy, którą opisuje Gall Anonim w swej kronice. Nie poddały się również Bytom ani Wrocław. Krzywousty stosuje sprawdzoną walkę podjazdową, nękając wroga. Ostatecznie cesarz wycofał się. Legenda głosi, że Bolesław rozgromił jeden z oddziałów wojsk cesarskich pod Wrocławiem na Psim Polu, jednak Gall Anonim tego nie potwierdza. Bolesław podporządkował sobie wszystkie ziemie polskie. Zbigniew powrócił do Polski, jednak oskarżony o spiskowanie został oślepiony i w 1112 roku zmarł. Za panowania Bolesława kolejni możni pokazują swoje ambicje. Między innymi buntuje się wojewoda Skarbimir (1117 rok), wcześniej najbliższy współpracownik piastowskiego księcia. Wystąpienie szybko stłumiono a wojewodę oślepiono. Po pozbyciu się Zbigniewa, Bolesław Krzywousty prowadził udaną politykę na Pomorzu. Najpierw zdobył grody nad Notecią (1113 rok), potem wkroczył w głąb krainy, docierając do Bałtyku. Walka z Pomorzanami przynosiła podobne zaszczyty jak prowadzone wówczas przez europejskie rycerstwo wyprawy krzyżowe.

Bolesław w 1116 roku przyłączył Pomorze Gdańskie do Polski, zaś Pomorze Zachodnie ze Szczecinem, opanowane w latach 1121-1122, pozostawało pod rządami pomorskich książąt z rodu Gryfitów (Warcisław), którzy musieli jednak ochrzcić się i oddać hołd polskiemu księciu.

Za czasów rządów Krzywoustego rozwinięto także administrację kościelną. Powstały nowe biskupstwa – dla Pomorza (ze stolicą w Kamieniu w 1140 roku, podporządkowane bezpośrednio papiestwu), a także w Lubuszu (1124) i Włocławku (1124) jako bazy dla misji na Pomorzu. Najbardziej znanymi misjonarzami Pomorza byli Bernard Hiszpan (1123) i św. Otton z Bambergu (1124 i 1128).

W 1135 roku Bolesław jest zmuszony do uznania zwierzchnictwa niemieckiego cesarza Lotara III (Bolesław wasalem cesarza) – składa mu hołd w Merseburgu, jednak uzyskuje potwierdzenie praw do niezależności gnieźnieńskiej metropolii (niezależność polskiego Kościoła podważał arcybiskup magdeburski Norbert), a także zabezpiecza posiadłości śląskie i pomorskie.

Dowiedz się więcej

1 Zasady Konstytucji 3 Maja
2 Polityka wewnętrzna Kazimierza Wielkiego
3 Reformacja w Polsce w XVI wieku i unia brzeska

Komentarze
artykuł / utwór: Panowanie Bolesława Krzywoustego (1102-1138)

Dodaj komentarz (komentarz może pojawić się w serwisie z opóźnieniem)

Imię:
E-mail:
Tytuł:
Komentarz:

Historia Polski / Panowanie Bolesława Krzywoustego (1102-1138)