Chrzest Polski - przyczyny, skutki
Historia Polski klp.pl klp.pl Lektury Analizy i interpretacje Motywy literackie Epoki
Chrzest Polski za pośrednictwem Czech nastąpił w 966 roku (przypuszcza się w okolicach Wielkanocy). Ochrzcił się sam władca i jego bezpośrednie otoczenie – drużyna i dworzanie, natomiast chrystianizacja społeczeństwa trwała przez kolejne wieki.
[nr]Drużyna książęca - siły zbrojne księcia pozostające pod jego rozkazami i na jego utrzymaniu. Formacja zbrojna występująca w państwach wczesnofeudalnych w Europie Środkowej, w tym w Polsce do czasów Kazimierza Odnowiciela.

Przyczyny przyjęcia chrztu

Możemy dopatrywać się wielu przyczyn przyjęcia chrztu przez Mieszka I. Po podboju Łużyc w 963 roku przez margrabiego Marchii Wschodniej, Gerona, naturalnym kierunkiem akcji chrystianizacyjnej był wschód i tereny Polan. Mieszko szukał również oparcia w ośrodku czeskim w sferze dyplomacji i wojskowości (walki toczone z Wieletami i Wolinami). Przyjęcie chrztu umocniłoby model państwowy ustroju wraz z porządkiem społecznym związanym z religią, z systemem działającym we wczesnofeudalnych monarchiach, umożliwiało również nawiązanie kontaktów z cesarstwem i papiestwem. Przyjęcie chrztu miało także mieć skutki ideologiczne – elita społeczna w państwie Mieszka szukała ideologii, światopoglądu odpowiedniego do jej wzrastających potrzeb intelektualnych. Chrzest otwierał Polan na całą śródziemnomorską kulturę związaną z rozwojem wiedzy, kulturą, filozofią, prawem.

Chrzest Polski opisuje Thietmar, biskup merserburski, zmarły w 1018 roku, w Kronice z początków XI wieku:

Przedstawię resztę czynów znakomitego księcia Polan, Mieszka o którym pisałem szeroko w poprzednich księgach. W czeskiej krainie pojął on za żonę szlachetną siostrę Bolesława Starszego, która okazała się w rzeczywistości taką, jak brzmiało jej imię. Nazywała się bowiem po słowiańsku Dobrawa, co w języku niemieckim wykłada się: dobra. Owa wierna wyznawczyni Chrystusa, widząc swego małżonka pogrążonego w wielorakich błędach pogańskich, zastanawiała się usilnie nad tym, w jaki sposób mogłaby go pozyskać dla swej wiary. Starała się go zjednać na wszelkie sposoby, nie dla zaspokojenia trzech żądz tego zepsutego świata, lecz dla korzyści wynikających z owej chwalebnej i przez wszystkich wiernych pożądanej nagrody w życiu przyszłym.

Umyślnie postępowała ona przez jakiś czas zdrożnie, aby później móc długo działać dobrze. Kiedy mianowicie po zawarciu wspomnianego małżeństwa nadszedł okres wielkiego postu i Dobrawa starała się złożyć Bogu dobrowolną ofiarę przez wstrzymywanie się od jedzenia mięsa i umartwianie swego ciała, jej małżonek namawiał ją słodkimi obietnicami do złamania postanowienia. Ona zaś zgodziła się na to w tym celu, by z kolei móc łatwiej zyskać u niego posłuch w innych sprawach. Jedni twierdzą, iż jadła ona mięso w okresie jednego wielkiego postu, inni zaś, że w trzech takich okresach. Dowiedziałeś się czytelniku o jej przewinie, zważ teraz tylko, jaki owoc wydała jej zdrożna intencja.
Pracowała więc na nawróceniem swego małżonka i wysłuchał jej miłościwy Stwórca. Jego nieskończona łaska sprawiła, iż ten który tak srodze prześladował, pokajał się i pozbył na ustawiczne namowy swej ukochanej małżonki jadu przyrodzonego pogaństwa, chrztem świętym zmywając plamę grzechu pierworodnego. I natychmiast w ślad za głową i swoim umiłowanym władcą poszły ułomne dotąd członki spośród ludu i w szatę godową przyodziane, w poczet synów Chrystusowych zostały zaliczone. Ich pierwszy biskup Jordan ciężką miał z nimi pracę, zanim niezmordowany w wysiłkach nakłonił ich słowem i czynem do uprawnia winnicy Pańskiej.


Skutki przyjęcia chrztu

Polska została zaliczona do europejskiej społeczności chrześcijańskiej, a jej władca odtąd był traktowany na równi z innymi książętami. Kościół wniósł do Polski wzory organizacji wzmacniającej młody organizm państwowy, znajomość pisma (łacina) oraz form kancelaryjnych, niezbędnych w ówczesnej dyplomacji. Chrzest umożliwił rozszerzenie kręgu kultury i tradycji antycznej. Przyjęcie chrztu umożliwiło korzystanie z zachodnich doświadczeń w prowadzeniu upraw rolniczych, budownictwie.

Chrzest zdecydowanie wzmocnił pozycję Mieszka w stosunkach z Niemcami – nie miały one już pretekstu do najazdu na ziemie polskie (nawracanie na chrześcijaństwo, idea chrystianizacji Słowian). Mieszko, chociaż walczył wciąż z niemieckimi margrabiami, uzyskał tytuł „przyjaciela cesarskiego”. Mieszko uzyskał również pomoc Czech w walce z Wieletami.

Chrzest przyczynił się także do wewnętrznego zespolenia państwa. Polanie przyjęli chrzest w obrządku łacińskim, a pierwsi duchowni przybyli najprawdopodobniej z Niemiec. Pierwszym biskupem polskim został w 968 roku Jordan (zapewne Włoch), rezydujący w Poznaniu (biskupstwo misyjne, zależne bezpośrednio od Rzymu) i mający zwierzchnictwo nad całą Polską (wspomina o tym niemiecki kronikarz Thietmar).


  Dowiedz się więcej
1  Organizacje opozycyjne w Królestwie Polskim
2  Koronacja Bolesława Chrobrego
3  Rządy Władysława III Jagiellończyka



Komentarze
artykuł / utwór: Chrzest Polski - przyczyny, skutki
Linia



    Dodaj komentarz (komentarz może pojawić się w serwisie z opóźnieniem)
    Linia

    Imię:
    E-mail:
    Tytuł:
    Komentarz: